ધૂળ આંખોમાં પડી છે કે પછી દ્રશ્યો છળે છે !
આવ જા કરતી રહે છે તું મને બસ એ કળે છે .
ને હતો નાદાન એ ઉંમરથી જોઈ છે તને મેં ,
એજ ઉંમરથી અહીંયા જામ છલકાતા ગળે છે .
કંઈ કહેવાને શબ્દો ખૂટી પડે ત્યારે કરું શું ?
ખ્વાબની રંગીનિયતમાં જાગરણ થોડાં ભળે છે .
આવવાને હું મથું છું કેટલો તારી સમીપે ,
પણ લકીરોમા લખાયેલી અમાવસ ત્યાં ફળે છે .
ને આ બાબત કેમ સમજાતી નથી મુજમાં 'ઉદયન' ,
આટલી ઈચ્છાઓ કાં જોવા તને ટોળે વળે છે !
- ઉદયન ગોહિલ
સૂરજ સાથે જાજું અમને ફાવે ક્યાંથી !
અંધારા જેવું કંઈ પણ એ લાવે ક્યાંથી !
દુઈ ની વાતો કરવી સાધુને શોભા દે ?
જીવન-મૃત્યુ ધાર્મિકતા ડોલાવે ક્યાંથી !
ઠારી દીધો દીવો તે મારા ફળિયાનો ,
સમજી ગ્યો સૂરજને તું શરમાવે ક્યાંથી !
નાની મોટી આઘી પાછી રેખા સઘળી ,
સમજાવો એ ભાગ્યને બદલાવે ક્યાંથી !
ઝાંખો લાગે ચાંદો મારી પ્રિયા સામે ,
રાતો ની રાતો એય તે તડપાવે ક્યાંથી !
આકાશે ઉડતાં પક્ષીઓ સંધ્યા ટાણે ,
નકશો પાછા ફરવાનો દોરાવે ક્યાંથી !
આવી મળવા સાંજે ને નથણી ખોવાણી ,
એ કેય કોને-કોને, ને ગોતાવે ક્યાંથી !
- ઉદયન ગોહિલ
જરૂરી નથી કે મળે તું અમને ,
ખુદા છે, તું તારે ગમે ત્યાં રમ ને .
ઈચ્છા થાય કે સામે તું આવે ક્યારેક ,
તું કે છે બધે છું, ગમે ત્યાં નમ ને .
થતી હોય ભૂલો કદી તારી પણ ,
ગરીબોનો ઈશ્વર બની તું ભમ ને .
ને નખરાં તો તારાય તે ઓછા ક્યાં છે ,
ધરાવું છું થાળી તો થોડુંક જમ ને .
ને એ શું કે હું રાહ જોઉં રોજે !
તું આવે છે લેવાં તો બે પળ ખમ ને .
- ઉદયન ગોહિલ
વાદળોને રોકવા ક્યાં હાથમાં છે !
જે હતાં સાથે કદી એ ખ્વાબમાં છે .
આમ લૂંટાવી તી આખી જિંદગી મેં ,
પળ બધી યાદોની નોખી નાતમાં છે .
ને બહેકી ગ્યાં પી ને જે એ શરાબી ,
આય તો સાકી ને ખુદા બેય વાતમાં છે .
ફેરવો કંગન તમે એ શોખ છે કે !
દિલ, નજરમાં આવવાના તાગમાં છે !
ઝાંખું લાગે છે સપ્તરંગી આ નભ પણ ,
કે બધા રંગો તમારી આંખમાં છે .
- ઉદયન ગોહિલ
જરૂરી છે સફરમાં ચાલવું એ તો ખબર છે ,
કરું શું, આઠમી ડેલી એ ગમતું તારું ઘર છે .
કહું હું વાત અડધી ને તું સમજી જાય પૂરી ,
મને લાગે છે મારા હોંઠ પર તારી નજર છે .
જલાવે છે તું સિગરેટ કોઈ બેજાન દમ વિના ની ,
ધુમાડો નીકળે છે એ બળતરા ની અસર છે !
તું આવી હાથ પકડી લે છે મારો ભીડમાં પણ ,
હતું તો સપનું પણ આ રાતનો છેલ્લો પ્રહર છે .
ઉડું છું હું હવામાં ગામમાં તારા જો આવ્યો ,
પછી થી ધ્યાન આવ્યું ચાંદ નું આખું નગર છે .
- ઉદયન ગોહિલ
ઉડે પડદો એ ઘરનો કોઈ સાંજે
કે આવે ધ્યાનમાં ચાંદો ઘડી ભર
મેં લૂંટાવી છે મારી જાત તું જો
નજરને આમ ની ત્રાંસી જરી કર
મને ગમતી તી એ લાવ્યો હું ચૂડી
પહેરી, તું બજારે પણ કદી ગર
નસીબે ફૂટલો છું હું પેલે થી
લકીરોમાં વળાંકો લે, પછી ફર
જવા દે તું નહી સમજે એ વાતો
તું સામે થી આ સાગરને નદી ધર
- ઉદયન ગોહિલ
સ્વભાવ સાથે સંતુલન સાધે તો સાધારણ છું હું
ને જિંદગીમાં દુઃખ સામે ફળતું નિવારણ છું હું
આપ્યાં રસ્તા ડગલાં વળાંકો ને વટેમાર્ગુ તને
પણ આંખ મીંચી ભીતરે દેખાય એ સારણ છું હું
બેઠો વિશ્વ વ્યાપી સમંદર જેમ, સમજાવ્યું તને
આગળ વધે જો તું નદી-નાળાથી તો તારણ છું હું
સ્મશાન સુધીની સફરને ઓલવી દે છે અગન
એની પહેલાં ધ્યાન નામે ગળતું એ ઝારણ છું હું
આંખો ઉઘાડી તું વહેતી ક્ષણ ને ભાળી લે તો
આકાશમાં આથમતું કે ઉગતું બધું કારણ છું હું
બદલાતું આ અસ્તિત્વ હર પળ આંખ ખોલી જોઈ લે
આવ્યું નજર તો ઠીક બાકી આખરી મારણ છું હું
- ઉદયન ગોહિલ
રાત-દિન ને પાર નાચે એ સમય ફંફોસ તું
છે મધ્યમાં જિંદગી, આ પેન્ડુલમને છોડ તું
દૂર સુધી ક્યાંય દેખાતો નથી ઈશ્વર કદી
મૌનમાં ડૂબી રિવાજો પ્રાર્થના ના તોડ તું
ચાલવું-અટકી જવું માત્ર અવસ્થા હોય તો
શ્વાસની માળાનું આ ખાલીપણું પણ જોડ તું
પાર છે પ્રકાશ-અંધકારના બુઠ્ઠાં દ્વન્દ્વની જે
એ ખુદા ને મળવું છે તો દ્રષ્ટિ ભીતર મોડ તું
છે છુપાયેલો એ મારામાં ને તારામાં બધે
ભેદ ઇન્દ્રિયોથી પડતા જે છે એ તરછોડ તું
- ઉદયન ગોહિલ
કેટલા કર્યા ઉધામા ચાંદ દેખાયા પછી.
મટકું નો માર્યું મેં બારી બાજુ ખેંચાયા પછી.
જાળ સોનાની ચમકતી હોય તોય એ જાળ છે,
ધ્યાન આવ્યું માછલીઓને એ સપડાયા પછી.
તીર ચૂકે ઘા ઘણી વારે તમે પણ જોયું છે,
પણ શબ્દો ખૂંચી જશે એ પાકું બોલાયા પછી.
જિંદગીએ શીખવ્યું સઘળું છતાં લાગે મને,
પાકું શ્રીફળ થાય છે હોળી માં હોમાયા પછી.
બુંદ પરપોટો નદી સાગર બધાં રૂપો જુદાં,
એક ઈશ્વર, આમ લીલા માં વહેંચાયા પછી.
વેગળાં હો આંગળા પણ છે હથેળી એક ને,
જીવવાની છે મજા આ વાત સમજાયા પછી.
બંદગી ઝાંઝર ની ખનખનમાં મળે એવુંય બને
ત્યાં શું મંદિર ને શું મસ્જિદ જામ ઢોળાયા પછી.
- ઉદયન ગોહિલ
દમ નથી કા તો તમારી પ્રાર્થનામાં
ને કા ઈશ્વર છે બહેરો, હા તમારો
ને કહેવું સાધુ, જાતે જાત ને તો
સમજો આ ફોગટ છે ફેરો, હા તમારો
છે જન્મજાત બુધ્ધ, સઘળાં જીવ આંયાં
બસ મેલો પડતો જમેલો, હા તમારો
બંધ આંખે, દ્રશ્ય જો સમાધિ ના લે
ખાય ત્યાં ચાડી ચહેરો, હા તમારો .
ને ફરક પડશે શું સમજાવો મને પણ
લીલો કે ભગવો પહેરો, હા તમારો
હાથતાળીની રમત છે આ વિચારો
અટકી ગ્યાં તો પાર બેડો, હા તમારો
- ઉદયન ગોહિલ
અસ્તિત્વ ક્યાં છે સમયનું ક્યાંય ખ્વાબોમાં સખી
જિંદગી રંગીન વિતે તારા ખયાલોમાં સખી
રાતનાં પડખામાં છેડે અસ્તિત્વને તું મારા
તો દબાવું હુંય તે તારો હાથ, હાથોમાં સખી
ને જરાક આવી નજીક બેસે મને અડકીને ત્યાં
થાઉં રેબઝેબ હું પસીને ઠાલી રાતોમાં સખી
દોર લંબાયો તો વાતો નો પછી એ રાત માં
મેં પહેરાવી તને ચૂડી એ વાતોમાં સખી
શોભતી તી લાલ ચૂડી એવું ખાલી ન્હોતું કંઈ
છે બિન્દી પણ જો સવાલોના જવાબોમાં સખી
- ઉદયન ગોહિલ
અણબનાવ કેવો બન્યો તમને ખબર પણ છે સખી !
એક પડછાયો ગમ્યો તમને ખબર પણ છે સખી !
થઈ બંધ આંખો ને સપનામાં હું જકડાઈ ગયો ,
રાતરાણી ને અડ્યો તમને ખબર પણ છે સખી !
પગમાં ઝાંઝર ને કંદોરો કેડ પર છમ છમ કરે ,
હું રણક થઈ ને ભમ્યો તમને ખબર પણ છે સખી !
ને જરા અમથી લહેરખી ક્યાંકથી આવી ને બસ ,
કેફ પાલવને ચઢ્યો તમને ખબર પણ છે સખી !
રેશમી સાડી તમે ખોસી કડક જે કેડ પર ,
ત્યાં કરચલી થઈ ખમ્યો તમને ખબર પણ છે સખી !
- ઉદયન ગોહિલ
થઈ છે જવાન આખી ગઝલ મારી સામે
કર્યા શબ્દો સઘળા મેં પણ એને નામે
વરસાદ વાદળ ભેજ ભેગા કર્યા ને
ચોમાસું આખું કર્યું આંખોના જામે
લુંટાઈ જવું એ વાતમાં લજ્જત લાગે
તોડ્યો ઘડો ખુલ્યું અવકાશ ઠામે-ઠામે
ને ક્યાં જરૂર છે મંદિરો-મસ્જીદો ની
લોકો લૂંટાઈ છે બસ અહીં ગામે-ગામે
પાછા જવામાં પણ ઉતાવળ છે તારી
રોકાવું તું ને જો તું આવ્યો તો ધામે
ને કાં શબ્દો છે ખોખલા મારાં અથવા
આદત નથી આવે ખુદા તું કંઈ કામે
- ઉદયન ગોહિલ
છે પુરાવા કેટલાં તમને મળવાનાં સાકી
સાત રંગો એક આકાશે જડવાના સાકી
ને ભરો છો જામ આંખોમાં છલકાતાં જાણે
તો ખુદા ભૂલી નમન તમને કરવાના સાકી
કે મુહબ્બતની ગલીમાં પા પા પગલી માંડી
તો ખબર પણ ક્યાં હતી અમને ફળવાના સાકી
જામ હો જ્યાં આખરી થોડી બુંદોમાં જીવન
ખોળિયાથી પર તમે સઘળે ગળવાના સાકી
ચીસ છેલ્લીથી પહેલાં રુદનના આરંભે
અસ્તિત્વ સંગાથ મારામાં ઢળવાના સાકી
- ઉદયન ગોહિલ
ઉગ્યો જો ચાંદ આકાશે તો તારા છોભીલા પડશે
મહેફિલમાં એ આવ્યાં જો તો નજરો તો થોડી મળશે
ને ક્યાં લાંગરવી આ મધ દરિયામાં મારી હોડી
નજર છે આસમાન પર કે જગા ક્યારેક ખુદા કરશે
અચાનક વાયરા ફંટાય આ બાજુના તો સંભાળજે
કે પડ્યા પર જો વાગે પાટું તો એની કળ ક્યાં વળશે
કે ઉગવું ને પછી ખરવું નિયમ છે પ્રકૃતિનો પણ
મરણ પર્યંત હવા ને પ્રેમમાં તું શું ને શું ધરશે
ને ક્યાં સરખી છે પાંચેય આંગળીઓ તારી કે મારી
વચ્ચે એની આ રેખાઓ કહો કોને ક્યાંથી ફળશે
- ઉદયન ગોહિલ
સમજાવું કોને હું કે ભીતર શું મને થાય છે
તારો ખરે તોય નામ પણ ક્યાં એનું બોલાય છે
કક્કો ને બારાખડી મેં શીખી ત્યારથી જોઉં તો
છે એક અક્ષર જ્યાં આ મારી જીભ થોથવાય છે
ને હાથ જાલ્યો છે મેં એનો તો હજારો વખત
પણ ક્યાં ખબર છે કે લકીરો કેમ પકડાય છે
ને આવતું તું ઘર એ જમણી બાજું છેલ્લી ગલી
પણ આ લખેલાં કાગળો ક્યાં એમ મોકલાય છે
ધરબી ફરીથી વાત મારી મેં હૃદયમાં મારાં
ખુલ્લી કિતાબ જેવું બધાને ક્યાં કહેવાય છે
- ઉદયન ગોહિલ
આવે નજરમાં એમ ક્યાંય એ મને મળતી નથી
અમથી હવા બાબતની મારી ગણતરી ફળતી નથી
બાંધેલું છે આકાશ આ મેલી નજરથી કોઈકે
તારા ખરી ગ્યાં સેંકડો ને આસ આ બળતી નથી
છે ધ્યાનમાં હળવેથી તે ઊઠાવી તી આંખો તે દિ
ગઈ વાત ક્યાં કે એ નજર ક્યારેય હવે છળતી નથી
ને છે ફરક બસ આટલો આ દિલ્લગી ને પ્રેમમાં
છો હોય ના સાથે એ પણ એની કમી કળતી નથી
છે લાજમી તમને તમારો વટ તમારાં સોળ મેં
તલવાર ને રાખો મ્યાનમાં કે બાર એ વળતી નથી
ફૂટે નવા દાંતો એ શતક પારની નિશાની છે
કે આ ગઝલની છે જવાની જે કદી ઢળતી નથી
- ઉદયન ગોહિલ
લે છે વળાંક હાથની રેખા પચાસે તો પછી મળવાને તું આવીશ ને !
થોડી સફેદી સાથ ઉડતા વાળની સાથે ફરી ઉડવાને તું આવીશ ને !
વેઠ્યો છે તડકો જિંદગીમાં ખૂબ તે પણ ને મેં પણ એ તો ખબર છે બંને ને ,
ઢળતી આ સાંજે જામ ની હો આખરી બુંદો ને ત્યાં ગળવાને તું આવીશ ને !
કિસ્સા ઘણાં છે બેવફાઈના આપણી આંખો સમક્ષ ને હજુ પણ આવશે ,
પણ કોઈ મીઠાં દર્દ જેવું પાછલી ઉંમરે મને કળવાને તું આવીશ ને !
જોયું હશે આખું જગત એવું શક્ય છે ને એ તારો શોખ પણ છે, જાણું છું ,
સ્કુટર, ચા ની ટપલી ને મારો સાથ જો હોય તો ફરવાને તું આવીશ ને !
ને આમ લૂંટાતો રહ્યો વારે તહેવારે હું કઈ કેટલીય વખત તારા નામે ,
તો આખરી બાજી માં પગલાં જો પડે પાછાં તો ત્યાં છળવાને તું આવીશ ને !
- ઉદયન ગોહિલ
મને પણ છે ઇન્તેઝાર તો અર્થ એવો નથી એ આવશે દોડી ને મળવા
હતો એ શોખ મારો તો મેં મૂકી દોટ ઝાંઝવા સુધી જળ ને પકડવા
છે સૂકી આ ધરા સાથે નજરમાં કેદ દ્રશ્યોનો અહેસાસ પણ નિરર્થક
સફરનો થાક ઉતરે જિંદગીમાં જો કદી આંખો તને ભાળે સજનવા
મંદિરો મસ્જિદોમાં કેટલાં ફેરા કરી થાક્યો પછી સમજાયું સઘળું
રહેતા છે એ કણકણમાં તો એને ચાર દીવાલો વચ્ચે ક્યાંથી સમજવા
ને આ જે ધોમધખતો તાપ ગરમીથી વરાળબુંદો જે આકાશે ચઢે છે
એ તો બસ નીકળી પડ્યો છે સાગર કઈ અમસ્તો આ પવન સંગાથે ફરવા
બંને સરખાં ભરેલો જામ ને તું આમ જોવા જઈએ તો પહેલી નજરમાં
ચઢે થોડો નશો જાઝો મળે સાંજે સુંવાળો હાથ તારો જો જકડવા
- ઉદયન ગોહિલ
જોઈ ને ફેરવી લો આંખો તો ,
માનું ! જોવા રજા તમારી છે ?
ખેલવો ખેલ તો બરાબરનો ,
આ શું ખાલી મજા તમારી છે .
ના ટકે ક્યાંય આ નજર મારી ,
છે જુદી પણ સજા તમારી છે .
હાથ મારો, લજામણી છે તું ,
એ અર્પેલી કઝા તમારી છે .
ને ફરકતી રહી સદા દિલે
એ સનમ સી ધજા તમારી છે .
- ઉદયન ગોહિલ
નામ ક્યાં છે આપણાં સંબંધનું કઈ તો ય આ નાતો ગમે છે
નામ આવ્યું તારું વાતોમાં પછી તારી બધી વાતો ગમે છે
ને નિભાવી છે દુશ્મની રાત સાથે તો વર્ષોથી જાગતાં મેં
પણ હવે તારા સમો આ ચાંદ સાથેની મુલાકાતો ગમે છે
ખીડકી કેવી તમારા ઘર ની જ્યાં મારો સમય વીતે મજાનો
શોખ ઉભવાનો છે નીચે ને સુગંધી વાયરા કાં તો ગમે છે
ને પડે છે કાનમાં છમછમ સંગીતી સાજ તારી ઝાંઝરીનો
ત્યાં અવસ્થા ધ્યાનમય થઈ જાય બસ મારા આ જઝબાતો ગમે છે
ક્યાં લખાતી તી ગઝલ પેલાં અને અમથાં વિચારો આવતા ક્યાં
જાગું હું, કાગળ અંગડાઈ લે કલમ વળ ખાય એ રાતો ગમે છે
- ઉદયન ગોહિલ
ભૂત ભુવા ડાકલાં દાણા છે સઘળું અગડમ બગડમ
ક્યાં ભગાવે ક્યાં થી ટાળે જાદુ કાળું અગડમ બગડમ
હાથેથી ખેરે કંકુ ને માથું ઘૂમે ચારેય બાજું
ખોટું ધૂણે ને ધુણાવે આવું હાળું અગડમ બગડમ
કામ ક્યાંથી થાય તારું કે શ્રદ્ધા નામે છે મીંડુ
આવું અમથું કહી ફેલાવે મોટું જાળું અગડમ બગડમ
ને બતાવે એવું જાણે ચોટલી એનાં હાથોમાં
ના કુચી લાગે રે ત્યાં ભૂતિયું તાળું અગડમ બગડમ
ને રચે તરકટ એ છેલ્લે પાછું માતાજીનાં નામે
આંખે પાટા ખોલું તો તરકીબ ભાળું અગડમ બગડમ
- ઉદયન ગોહિલ
જાવ ને માંગો ફરીથી પ્રભુ પાસે કંઇક નવું
ડૂબી જાવું પ્રાર્થનામાં એ તમારું ગજું નથી
ખેંચ પૂરી તું પ્રત્યંચા ને ચઢાવી લે તીર ને
માફ કરવું હાથ જોડી ને તમારું ગજું નથી
આ નદી આકાશ તારાં ચાંદ સઘળું છે તારું પણ
એ મફતમાં મળવું સૌ ને તમારું ગજું નથી
છે બળાપા રોજનાં જે વ્યથિત કરતાં હશે કદી
ને લકીરો વાળવી ક્યાંયે તમારું ગજું નથી
દીકરી મા બેન પત્નીથી અલાયદો વિચાર કર
સ્ત્રી ને સ્ત્રી ગણવી જરૂરી જે તમારું ગજું નથી
- ઉદયન ગોહિલ
જુએ છે એ હવે આંખો જરા નીચી કરી ને
જવાની ની પહેલી આ નિશાની હું કહું છું
ખરે પાંદડું સુકાયેલું જો લજ્જત થી સાંજે
હસ્તરેખા ની આગળ જિંદગાની હું કહું છું
ને કર્યા યાદ સાથોસાથ તમને ને ખુદા ને
ફકીરી પ્રેમની પૂર્ણ કહાની હું કહું છું
ને કરશે કામ ઊંમર એનું આખીરી સમયમાં
આ ઢળતી સાંજની રાતો સુહાની હું કહું છું
કક્કો પાનું અક્ષરો વારતા સઘળું તમારું
હા, આ કિરદાર માં વાતો મઝાની હું કહું છું
- ઉદયન ગોહિલ
કરી દીધી હવાલે જિંદગી તારે
જવું છે ક્યાં સિવા તારા હવે મારે
કે આથમશે સંધ્યા તો આવશે રાત્રી
અંધકાર પણ છે તો પ્રકાશ સથવારે
મળે કે ના મળે શું ફેર પડવાનો
છે ખુદા જો સમંદર તો હું પતવારે
કે આ માળા ને મણકા ને મંત્રો સઘળાં
નકામા જ્યાં સુધી અંતર ન પુકારે
છે આ મિજાજ, મારો વેશ બીજું શું
કર્યો છે દીપ તો છું મારી મઝારે
- ઉદયન ગોહિલ
